جایگاه مدیریت بحران در مدل ملی اعتباربخشی عملکردی بیمارستان

چکیده مقدمه: کشور ما به دلیل شرایط خاص اقلیمی، از نواحی بحران‌خیز دنیا به شمار می‌رود و این شرایط، توجه ویژه به مقوله مدیریت مناسب بحران را اجتناب ناپذیر می‌نماید. در این میان، جایگاه بیمارستان به عنوان محور فعالیت‌های بهداشتی و درمانی در غلبه بر بحران‌ها بر کسی پوشیده نیست. با توجه به اهمیت اعتباربخشی در بهبود عملکرد نظام سلامت، هدف مطالعه حاضر، طراحی مدل بومی اعتباربخشی بیمارستان و تعبیه استانداردهای مربوط به مدیریت بحران در آن می‌باشد. روش‌ها: در این مطالعه، پژوهشگران ابتدا اقدام به طراحی یک مرور نظام‌مند برای شناسایی برترین مدل‌های اعتباربخشی در سطح جهان و منطقه برای الگوبرداری جهت طراحی مدل بومی نمودند. بدین منظور در پایگاه‌های داده Pub Med، Ovid Medline و SID اقدام به جستجو نمودند. پس از انتخاب مدل‌های مرجع جهت الگوبرداری، تمامی استانداردهای این مدل‌ها و بخصوص استانداردهای مربوط به مدیریت بحران از آن‌ها استخراج گردید. در ادامه، استانداردهای یادشده در پرسشنامه‌ای که در آن هر استاندارد از دو جنبه اهمیت و قابلیت اجرایی در نظام سلامت بررسی می‌شد وارد و از طریق تکنیک دلفی و با نظر صاحب‌نظران امتیاز دهی و پس از آن، مدل نهایی گردید. یافته‌ها: در بخش مرور نظام مند مدل‌های اعتباربخشی، به ترتیب، مدل‌های اعتباربخشی JCAHO آمریکا، CCHSA کانادا، ACHS استرالیا، ANAES فرانسه و QHNZ نیوزیلند در سطج جهانی و مدل‌های اعتباربخشی لبنان و مصر به عنوان بهترین مدل‌ها جهت الگو برداری جهت طراحی مدل ملی شناسایی شدند که مدل اعتباربخشی CCHSA کانادا جامع‌ترین مدل در زمینه مدیریت بحران بود. این استانداردها در پرسشنامه دلفی وارد، و در طی دو دور بررسی مورد تأیید صاحب‌نظران قرار گرفتند. در ادامه، بر اساس رایج‌ترین و کاملترین استانداردهای اعتباربخشی جهان، برای تمامی استانداردهای یاد شده، بیانیه هدف و عناصر عینی قابل اندازه‌گیری، تدوین گردید. نتیجه‌‌‌گیری: مدل نهایی طراحی شده دارای 15 استاندارد به همراه بیانیه هدف و عناصر عینی قابل اندازه‌‌‌گیری برای آن‌ها می‌باشد. این مدل، از حیث تعداد استانداردها، توجه به جنبه‌های مختلف مدیریت بحران و نیز از نظر برخوردار بودن از اجزای کامل برای استانداردها دارای وضعیت بسیار مطلوبی می‌باشد. این مدل پس از انجام مطالعه مقدماتی، اصلاح نهایی و فراهم شدن شرایط لازم برای اجرایی شدن، توانایی ارتقای عملکرد بیمارستان‌ها را بخصوص از جنبه مدیریت بحران و آمادگی بیمارستان در شرایط اضطراری خواهد داشت.